Mevcut bir ürün ya da piyasada var olan bir ürüne yönelik üretim, pazarlama ve teknoloji alanında yapılacak olan değişimler ile yeni bir ürün ortaya çıkarmaya ürün inovasyonu adı verilir. Ürün inovasyonunun amacı yeni bir ürün çıkarmak olduğu kadar, mevcut bir üründe pazarlama maliyetlerini düşürme, süreç hızlandırma veya rekabetten sıyrılma hedeflenebilir. Bu doğrultuda yapılacak olan çalışmalar ile firmalar ve bireyler üretmiş oldukları ürünlerde büyük avantaj yakalarlar. Basit bir kupa bardağın altına yapılan bölmeden tutunda, bir uçağın kanatlarının eğimine kadar bir çok alanda inovasyon yapmak mümkün. Makale içerisinde Türkiye’de ve dünyada ürün inovasyonu örnekleri alanında yol gösterici fikirler bulabilirsiniz.
Pazarlamada Ürün İnovasyonu Örnekleri
Ürün inovasyonu örnekleri listesine geçmeden önce neden bu kadar değerli olduğunu anlayalım. Dünya üzerine geçen son 20 yılda, yeni icatların sayısı bir önceki 20 yıla göre %65 azalmış durumda. Her ne kadar yeni alınan ürün patentleri artsa da, yeni icat geliştirme konusunda bir yavaşlık hakim. Bunun bir çok nedeni olabilir. Ancak bir çok girişimcinin ve bilim insanın ortak birleştiği noktaları inovasyonlardır. Yani mevcut ürünlere farklı özellikler katmak, teknoloji eklemek ve ürünlerin tüketici bazında ulaşımını kolaylaştırmak asıl amaç olmalıdır.
Peki yeni ürün inovasyonu olarak ne yapılabilir? Basit bir tereyağını ısıtan bıçak, renkli kulak pamuğu, şarjlı telefon kılıfı, toz çay vb. gibi fikirler ürün inovasyonu olarak gösterilebilir. Tabi örnekler sadece tüketim grubuna hizmet etmektedir. Aslında ürün inovasyonuna ait örneklerin neredeyse %95’lik kısmı tüketici grubuna hitap eder diyebiliriz. Bu doğrultuda bir yeniliğin inovasyon sayılabilmesi için, tüketicilerin işini kolaylaştırması, ilgi çekmesi, avantaj sağlaması vb. gibi yenilikler düşünülebilir. Bu yenilikler aynı zamanda firmalar içinde oldukça önemlidir.
Ürün İnovasyonu Örnekleri
İnovasyon sadece ürün alanında yapılan değişikliklerden ibaret değildir. Hizmet inovasyonu, pazarlama inovasyonu, organizasyon inovasyonu vb. aklınıza gelebilecek her alanda yenilik mümkün. Günümüzde yapılan bir çok yenilik teknoloji alanında ürünlere ve hizmetlere değer katmaktadır. Ancak bu bir koşul değil. Ürün renginde yapılacak olan bir değişiklik bile ürün inovasyonu sayılabilir. Tek farklılık teknolojinin hem tüketici hem de üretici açısından büyük katkı sağlamasıdır. Şimdi ürün inovasyonu örnekleri listesini sıralayalım.
Yukarıda yer olan ürün inovasyonu örnekleri büyük markalar tarafından oluşturularak rekabette avantaj kazanılmasını sağlamıştır. Bu örnekler yerel marklar ya da ürünle için de arttırılabilir. İnovasyon büyük maliyetler içermek, ürünü tamamen değiştirmek ya da ürüne özellik katmaktan ibaret değildir. Ortaya çıkarılan yenilikçi ürünlerin tüketiciye ait sorunlara çözüm üretmesi ve kolaylık sağlaması inovasyonun en büyük gereklilikleri arasında yer alır.
Not: Ürün inovasyonu örnek örnekleri alanında daha fazla fikir elde etmek adına kurumsal firmaların inovasyon, AR-GE ve ÜR-GE paylaşımlarını inceleyebilirsiniz.
Tesla Elektrikli Araç İnovasyonu
Tesla marka elektrikli otomobiller Elon Musk’ın dahiyane projesi ile ortaya çıkmış bir eserdir. Roadster modeli ise bu elektrikli otomobil projesinin ilk eseridir. Onu büyük bir inovasyon örneği yapan ise, diğer emsallerine göre farklı bir teknoloji ile yapılmış olmasıdır. Otomobillerin %95’inde motor ön kısımda bulunurken, Tesla’da arka tekerleğin üzerine konumlanmış durumdadır. Bununla birlikte bir benzin deposu yerine motoru çalıştıracak olan piller, aracın alt kısmına monte edilmiştir.
Tesla’yı rakiplerinden ve diğer benzinli araçlardan farklı yapan tek özellik bunlar değil. Araçların ön kaput kısmı, arka kısımda olduğu gibi bagaj olarak kullanılabilmektedir. Bu durum kullanıcılara hitap eden inovasyon olma amacını taşımaktadır. Yol bilgisayarı, yakıt tasarrufu, aerodinamik tasarım, yazılım ile güncelleme desteği, oto pilot vb. bir çok yeniliği Tesla marka araçlarda görmeniz mümkün. Günümüzde Elon Musk’ı milyarderler listesinde 1. sıraya sokan, yapmış olduğu bu inovasyon olmuştur.
SpaceX Falcon Roketi
Elon Musk’ı milyarder yapan bir diğer firma da SpaceX girişimdir. Bu girişim Elon Musk’ı her ne kadar milyarder yapsa da, parasının tamamını kaybetme riskini de ortaya çıkarmıştır. Bunun en büyük nedeni başarısız ve maliyeti yüksek roket denemelerinden kaynaklanmıştır. Ürün inovasynu örnekleri alanında olmasının en büyük nedeni ise, en uygun maliyetler ile uzaya uydu gönderilmesinin amaçlanmasıdır.
SpaceX girişimi ortaya çıkana kadar, NASA dahil bir çok firma uygu gönderim işini Rus firmalara yaptırmaktaydılar. NASA tarafından 40 Milyon Dolara fırlatılan bir uydu, Rus bir şirket tarafından 6 Milyon Dolar civarında bir para karşılığında gönderilebiliyordu. Elon Musk’ın bu durumda roket maliyetlerini düşürmesi gerekiyordu. İlk yapmış olduğu roketlerde maliyet avantajı sağlanmış olsa da, asıl amaç tekrar kullanılabilecek fırlatma ünitesine sahip olmaktı. Falcon roketleri ise yükünü fırlattıktan sonra tekrar iniş yapabilmesi ile dünyada tekdir. Bu durum roket gönderim maliyetlerinin 2 Milyon Dolara kadar düşmesini sağlamıştır.
Adobe Abonelik Modeli
Adobe firması Photoshop ile özdeşmiş olsa da, bünyesinde bir çok alt firmayı ve özelliği barındırmaktadır. Web tasarımı, grafik tasarım, ürün geliştirme ve 3D modelleme alanında bir çok ürününü görebilirsiniz. Bu ürünlerde yapay zeka ve arttırılmış gerçekçilik kavramı aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Aylık, 3 Aylık, 6 Ayılık ve yıllık yapılan güncellemeler, kullanıcılarının işini kolaylaştırmaktadır. Tabi Adobe firmasının rakiplerinin önünde olmasını sağlayan tek inovasyon bu değil.
Adobe firması programlarını paket halinde satmaktaydı. Örneğin; CS 6 alacaksanız, bir bedel ödeyip bilgisayarınıza yükleyebilirdiniz. İkinci aşama olarak da size verilen lisans anahtarını girmeniz yeterliydi. Tabi bu durum yasa dışı olarak lisans temin edilmesine neden oldu. Yani Adobe kazanç potansiyelinin sadece %35’lik kısmını elde edebiliyordu. 2016 yılından sonra yapılan CEO değişimi ile birlikte, ürünlerin abonelik modeli ile satılmasına karar verildi. Bu koşul altında Adobe Cloud oluşturuldu ve tüm Adobe programlarına aylık ya da yıllık ödenecek bedeller ile erişim sağlanabilir hale getirdi. Bu durum Adobe firmasının gelirlerinde % 250’den fazla bir artış yaşanmasını sağlamıştır. Satış stratejisinin değiştirilmesi en büyük ürün inovasyonu örnekleri arasında yer almaktadır.
Facebook Meta İnovasyonu
Mark Zuckerberg 2021’in son çeyreğinde Facebook’un adının Meta olarak değiştirildiği konusunda açıklama yaptı. Bilindiği üzere Facebook sadece kullanılan uygulamanın değil, Whatsapp, Instagram ve diğer şirketleri kapsayan bir holding adıydı. Tüm şirketleri kapsayan bu oluşumun adı Meta olarak adlandırıldı. Tabi asıl inovaktif olan konu ise isim değişikliğinden ziyade, Metaverse evrenine yapılacak olan yatırımdır.
Mark Zuckerberg, Web 3.0 ile birlikte sanal gerçekçilik alanında hizmet verecek olan Meta evrenine 10 Milyar Dolarlık bir bütçe ayırdı. Henüz başarı anlamında somut bir çıktı olma da, tüm dünyada yeni bir değişikliğin olacağının sinyalini vermeyi başarmıştır. Meta evreni ile oturduğunuz yerden dünyanın farklı bir noktasından toplantıya katılabilecek ve anlaşmalar imzalayabileceksiniz. Bu durum sadece toplantı değil; alışveriş, eğlence, günlük yaşam vb. aktiviteleri içerecektir.
Okuyunuz: Para Kazandıran Uygulamalar
Lego Oyuncakları
Lego 1929 gibi büyük buhranları atlatmayı başaran bir şirket olsa da, 2006 yılından sonra büyük bir yavaşlama içerisine girdi. Akıllı telefonların boy göstermesi, Lego oyuncaklarına olan talebi düşürmeye başladı. Artık çocuklar mobil oyunlara ve TV programlarına daha fazla zaman ayırmaktaydı. Bu durum Lego firmasının küçülmesine neden olurken, aynı zamanda firmanın yeni çalışmalar yapmaya yönelmesini sağladı. Dünyanın bir çok ülkesinden yapılan çalışmalar doğrultusunda, Lego büyük bir yenilenmeye gitti. Peki bu yenilik ürün inovasyonu neydi?
Lego oyuncaklarının büyümesine en büyük katkı sağlayan nesil 80’li-90’lı yılların çocukları oldu. Günümüzde ise o nesle tekrardan hitap etmeyi deneyen Lego, düşen pazar payını tekrar yükseltmeyi başarmıştır. 20-30-40 ve 50’li yaşlardaki insanları hedefleyen Lego, bu doğrultu da puzzle tarzında yaratıcı oyuncaklarını piyasaya sürmüştür. Bu inovasyon Lego’nun eski günlerine dönmesini sağlamıştır.
Starbucks karton pipet
Firmalar yapmış oldukları inovasyon projeleri ile kâr marjlarını arttırmak zorunda değildirler. Sosyal sorumluluk projesi ve dönüştürülebilir enerji alanında yapmış oldukları yatırımlar ile müşteri sadakatini sağlayabilir. Bu durum aynı zamanda doğa dostu firma algısı yaratmaktadır. Dünyanın en büyük kahve zincirlerinden olan Starbucks firmasında bu tarz yenilikler görmeniz mümkün. Özellikle son zamanlarda maliyeti daha uygun olan plastik pipet kullanımı yerine karton pipet kullanımına geçilmiştir. Bu da firmaya doğa dostu imajı katmaktadır.
Bu tarz inovasyon fikirlerinin ortaya çıkmasında farklı nedenler de olabilir. Örneğin; Starbucks’ın dünyadaki tüm şubelerinde, musluğun açık bırakılmasıyla 23 Milyon su israf edildiği bilinmektedir. Bu haberler ve kamuoyu algısını tersine çevirmek için kağıt pipet, yenilenebilir ürünler ve doğa dostu inovasyon örnekleri ortaya sürülmüştür.
Youtube Premium
Youtube üzerinden içerik üreticileri tarafından videolar yayınlanır. Bu videolarda Google Adsense reklamları çıkar. Çıkan bu reklamlardan elde edilen gelirin %67’si yayıncıya, %33’lük kısmı ise Google firmasına kalır. Youtube kullanıcı sayısının 3 milyara yaklaşması ve dakikada 400 saat video yüklenmesi büyük server maliyetleri oluşturmaktadır. Bu durum Youtube için gelir arttırıcı bir inovasyon yaratmanın yolunu açmıştır.
Youtube tarafından öne sürülen inovasyonun adı Youtube Premium özelliğidir. Premium özelliği ücretsiz olarak hizmet alan kullanıcılar tarafından sevilemese de, Youtube için gelir arttırıcı olmayı başarmıştır. Premium abonesi olanlar reklamsız olarak tüm videoları izleme avantajı elde edebilecekler. Yayıncı ise, premium aboneliği ile elde edilen gelirden pay almış olacaktır.
Samsung Katlanabilir Ekran
Güney Koreli teknoloji devi olan Samsung, bir çok üründe rekabetçi avantajlar sunmaktadır. Bu yenilikçi ve rekabetçi avantajları sunarken, son teknoloji olmasına özen gösterilir. Cep telefonu pazarında Apple ile rekabet halinde olduklarından, satışı olmasa da farklı ürünler piyasaya sürülür. Son teknoloji olan katlanabilir ekranlı telefonlar ise en iyi ürün inovasyonu örnekleri arasında yer alır. Satış rakamları diğer modeller gibi yüksek olmasa da, Samsung markasına yenilikçi imajı katmıştır.
Katlanılabilir telefonlar kullanıcılar için ilgi çekmekten biraz uzak. Ancak inovasyon örneği olabilmesi için satış rakamlarının yüksek olması gerekmiyor. Firmanın sürekli yeni teknolojileri takip etmesi ve prototip ürünler ortaya çıkarması, inovaktif bir imaj çizmektedir. Bu imajdan uzak durulduğu taktirde, Nokia gibi teknoloji çöplüğüne dönmeleri mümkün olacaktır.
Apple Tamir İzni
2021 yılının son çeyreğinde Apple tarafından ilginç bir karar alındı. Bilindiği üzere satın alınan cihazların kullanıcı tarafından açılması durumunda garanti kapsamı yok sayılırdı. Yani garanti belgesi iptal edilmiş olurdu. Tüm firmalarda bu durum geçerli diyebiliriz. Ancak Apple satış merkezlerinin önünde büyük bir kuyruk oluşması ve artan personel maliyetleri, bu alanda bir yenilik yapılmasını gerektirdi.
Artık basit tamir kitleri yardımı ile Apple cihazın bazı tamir işlerini bireysel olarak yapabileceksiniz. Yapacağınız tamir işleminde cihazının garanti kapsamından çıkmayacak. Bu durum Apple servislerinin önünde oluşacak olan yığılmayı, neredeyse %65’e varan bir oranla azaltacak. Zira bir çok kullanıcı garantisi bozulmaması adına ürününü bulunduğu konumdan uzak olan Apple mağazalarına götürmek zorunda kalıyordu. Sadece basit bir işlem için bile bu durum geçerliydi. Yakın bir zamanda Apple tarafından yapılan bu inovasyonun, tüm firmalar tarafından gerçekleştirilmesi bekleniyor.
Amazon Koşulsuz İade Hakkı
Amazon Jeff Bezos tarafından Amerika’da kurulmuş olan ve dünyanın en büyük e-ticaret platformu unvanına sahip olan bir firmadır. Kurucusu tarafından ilk yıllarda sadece kitap satmak amacıyla oluşturulan Amazon.com, günümüzde A-Z’ye milyonlarca ürünü bulabileceğiniz bir pazaryeri. Peki Amazon’u bu kadar başarılı yapan neydi?
Amazon kurulduğu günden 2018 yılına kadar elde ettiği kârı büyüme odaklı olarak kullanmıştır. Tüm bunları yaparken de, müşteri memnuniyetini en üst noktaya taşımıştır. Koşulsuz iade hakkı ise bunlardan birisidir. Satın alınmış olan ürün, Amazon depolarından aynı gün çıkarak müşteriye en hızlı bir şekilde gönderilir. Müşteri tarafından beğenilmeyen ürün herhangi bir koşul sunulmadan 14-30 gün arasında iade olarak geri alınır. Müşteriye sunulan bu hizmet ürün inovasyonu örnekleri arasında tüketici odaklı düşünmenin bir sonucudur.
Exxen TV
Acun Ilıcalı, sunuculuk ile başladığı kariyerinde, farklı prodüksiyonlar yaparak medya patronluğuna kadar yükselmiştir. Onu bu derece başarılı yapan ise inovasyona öncelik vermesiydi. Türkiye’ye ilk defe getirdiği Survivor, Fear Factor, Master Chef ve Oses Türkiye gibi programlar başarısında büyük bir rol oynamıştır. Tabi gerçekleştirmiş olduğu inovasyonlar arasında en önemlisi Exxen TV platformudur.
Netflix gibi bir platform olmayı amaçlayan bu girişim, 1 milyar TL sermaye ile kurulmuştur. Platform için harcanan rakamlar her geçen gün daha da artmaktadır. Exxen TV’yi inovaktif yapan ise, yenilikçi programlar sunması ve 1 milyon aboneye ulaşma başarısını yakalamış olmasıdır.
Uber Sürücüsüz Otomobil
UBER Company bilindiği üzere paylaşımlı araç hizmeti veren bir firmadır. Gelir modeli ise taksi gibi uygulama üzerinden araç çağrılmasına dayanır. UBER’de çalışan şoförler uygulama üzerinden gelir elde etmektedir. Tabi bu gelirin %25’lik kısmı UBER tarafından komisyon olarak alınmaktadır. Bu iş modeli ile dünyanın en büyük şirketlerinden biri olmayı başaran UBER, sürücüsüz araç üreterek %75’lik kısmı da kendisi almayı hedeflemektedir. Yani herhangi bir şoför olmadan, çağrılan araçlar ile otonom bir şekilde yolculuk yapma fırsatı olacak.
Aylık 20 Milyon dolar harcanan projede, prototip üretimler yapılmış olsa da, henüz başarı sağlanmış sayılamaz. Bunun en büyük nedeni, yolların sürücüsüz araçlar için henüz hazır olmamasından kaynaklanır. Tabi yakın zamanda bu problemin de çözüleceği muhtemel.
Kablosuz Şarj Cihazı
Telefon şarjının en büyük problemi soket girişlerinin bozulması ya da kabloların yıpranmasıdır. Tabi harcanan emekte ekstra bir çabadır. Buna çözüm üretmek amacı ile kablosuz şarj cihazları üretilmiştir. Telefonunun kablosuz şarj özelliğini aktif etmek, telefonunuzun şarj olmasını sağlayacaktır. Bu sayede herhangi bir kablo kalabalığı ile uğraşılmadan kolaylıkla akıllı telefonunuzu şarj edebileceksiniz. Kullanıcılarına büyük bir kolaylık yaratan inovasyon örneği olmayı başarmıştır.
Tiktok
Tiktok uygulamasının tanımını yapmaya gerek yok. Dünya sosyal medya uygulamalarına doydu noktada ortaya çıkmış olan bir inovasyondur. Youtube’da yer alan uzun videolar ya da Vine’da yer alan kısa videolar haricinde bir pazar yaratılmıştır. Bu pazarda 30 saniyelik videolar çekilmesi ve canlı yayınlar yapılması ile en çok indirilen uygulamaların başında yer almayı başarmıştır. Tabi canlı yayınlar üzerinden para kazanma özelliğinin aktif edilmesi de, bu başarı da büyük rol oynamıştır.
Tiktok uygulamasını inovasyon örnekleri arasında başarılı kılan ise, pazardaki eksikliği görmeleridir. Youtube videolarının ortalama olarak 30 saniye izlendiğini ve sonrasında kapatıldığını fark eden girişimci, Tiktok tarzında bir uygulama ortaya çıkarmıştır. Yani müşteri problemine odaklanan uygulama, bu sayede başarıyı yakalamıştır.
Mcdonalds Filtre Kahve
McDonal’s bilindiği üzere hamburger satışı yapan bir fastfood markasıdır. Onları bu kadar meşhur yapan hızları ve sunmuş olduğu lezzettir. Ancak günümüzde butik hamburger firmalarının gerisinde kalmaktadırlar. Bunun nedeni butik burgercilerin sunmuş olduğu lezzet ve kalitenin daha iyi olmasından kaynaklanır. Pazar payını kaybettiğini fark eden McDonald’s ise bu durumu tersine çevirmek için filtre kahve hamlesi yaptı. Hatta slogan olarak Starbucks’tan daha lezzetli kahve imajını çizdi. Denenmesi amacıyla 1 TL’ye günde milyonlarca bardak kahve satmayı başardı. Günümüzde ise kahve fiyatları 4 TL’ye kadar çıkmış durumda. Hamburger işinin yanında kahve satışı da yapması, ekstra kâr elde etmesini sağlamıştır. Bununla birlikte müşteri sadakati de oluşmuştur.
İkea İnovasyon
IKEA firmasının kuruluşundan günümüze kadar başarılı olmasını sağlayan demonte üretimler yapmasıdır. Lojistik maliyetinin büyük bir problem olduğunu fark eden IKEA, müşterilerinin evde basit bir şekilde kurabileceği mobilyalar üretmiştir. Bu durum satışlarından her yıl artış yaşanmasını sağlamıştır. Tabi IKEA kuruluş aşamasındaki inovasyon örneğini farklı alanlara da taşımıştır. Günümüzde ise otonom telimatlara odaklanılmaktadır.
Hizmette ve Pazarlamada ürün inovasyonu örnekleri başlıklı yazımızın sonuna geldik. Büyük firmalar tarafından yapılmış olan en önemli yenilikleri sıraladık. Bu listeyi herhangi bir firmanın AR-Ge birimini inceleyerek uzatmak mümkün. Sizde aklınıza gelen inovasyon örneklerini bizlerle paylaşarak, makaleye eklenmesi adına katkı sunabilirsiniz.
